Algemeen
De waardevolste beeldhouwwerken in de St.-Lambertuskerk zijn de houten beelden van O.-L.-Vrouw en St.-Jan (15de eeuw) en het kruisbeeld (1577) boven de ingang van de voormalige doopkapel. Voorts vinden we nog een Ecce Homo (gegeselde Christus) uit de 16de-17de eeuw, beelden van de H. Lambertus en de H. Cornelius (18de eeuw) links en rechts van het altaar en geschilderde houten beelden van O.-L.-Vrouw van Smarten, de H. Barbara, de H. Gertrudis en de H. Urbanus (negentiende eeuw).
Het koorgestoelte is van 1772 en stelt in de medaillons de vier evangelisten en twee kerkvaders voor: links Gregorius de Grote (kerkvader) met vogel aan het oor, Marcus (evangelist) met leeuw en Johannes (evangelist) met arend; rechts Mattheus (evangelist) met een mens, Lucas (evangelist) met een os en Hieronymus (kerkvader) met leeuw en hoorn.
De beelden aan de biechtstoelen (17de-18de eeuw) in de kruisbeuk stellen “de vier uitersten” voor: de dood (afgebroken zuil), het oordeel (weegschaal voor goed en kwaad, zwaard der gerechtigheid en blinddoek der onpartijdigheid), de hel (tranen van spijt en doodshoofd) en de hemel (zon in het hart).
De neogotische preekstoel van 1909 stelt de goede herder met zijn schapen voor. Op de hoeken van de kuip staan de beelden van de H. Augustinus (boek en vlammend hart), de H. Hubertus (hert op gebedenboek) en de H. Norbertus (aan zijn voeten de Antwerpse ketter Tanchelm, die de gedaanteverandering in de H. Eucharistie verloochende en een kelk wil verbrijzelen; hij werd door Norbertus bestreden). Op de kuip zien we Saulus (van zijn paard gebliksemd), de Samaritaanse vrouw (bij de put van Jacob) en Petrus (met de haan).
In de zuidelijke kruisbeuk hangen 17de-eeuwse panelen met een Christus- en een Mariamonogram. Ze komen uit de oorspronkelijke deuren van de doopkapel in de oude kerk. Het beeldhouwwerk van de communiebanken stelt symbolen van de H. Eucharistie voor.
Schilderijen
Boven het linkerzijaltaar hangt een drieluik van de H. Cornelius; het stelt centraal de kroning van Cornelius tot paus voor en links en rechts de geseling en de marteldood van de heilige; het drieluik werk rond 1574 geschilderd door Rochus Thielen uit Herentals.
In het hoogkoor hangt een “Christus aan het kruis”, aangekocht in 1654. In de oude kerk hing dit schilderij boven het hoofdaltaar.
Drie schilderwerken uit de Vlaamse School zijn in bruikleen van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Antwerpen:
de H. Franciscus die het kind Jezus aanbidt, door Jan Van den Hoecke (1598-1651);
Verschijning van Maria met het kindje Jezus aan de H. Simon Stock, een 15de-eeuwse karmeliet, door Franchoys Lukas (1616-1681);
de H. Norbertus in aanbidding voor het H. Sacrament, door Frans Goubau (1616-1689).
Glasramen
Linkerkruisbeuk: geboorte van Christus (schenking Van In-Van Berckel; haar vader was schoolmeester Andreas Van Berckel).
Rechterkruisbeuk: Laatste Avondmaal (schenking Maria De Winter in memoriam Florentinus Van Nyen, ouders van Karel Van Nyen).
Hoogkoor links: prediking van het Evangelie door de H. Lambertus (schenking steenbakker en burgemeester Edward Wouters-Malaise).
Hoogkoor midden: Maria als Moeder Gods met kind, Jezus met kruis en als prediker van het Evangelie en Jozef met twee duiven en bloeiende staf (schenking steenbakker Joseph Dufraing en Amelia Wouters).
Hoogkoor rechts: kroning van de H. Cornelius tot paus (schenking onderpastoor Hendrik Van den Eynde in memoriam pastoor Bisschops).
Hoogkoor zuidzijde: de H. Michael door Jan Huet (1956) (schenking kinderen Karel Van Nyen-Meeus ter herinnering aan de Sint-Michielsabdij, eigenaar van de kerk tot in de 18de eeuw).
Zijbeuk links: verschijning van O.-L.-Vrouw aan Bernadette (schenking Maria Raeymaekers).
Zijbeuk rechts: verschijning van het H. Hart aan Margaretha Maria (schenking onbekend).
Oksaal: Koning David met zijn harp en de H. Cecilia, patrones der zangers (schenking J. Goethals, architect van de kerk).
Orgel
Het huidige orgel op het hoogkoor verving in 1990 het orgel dat zich op het oksaal boven het kerkportaal bevond.
Klokken
De oudste klok in de toren dateert van 1685; de andere klokken zijn van 1806 (hergoten in 1935) en van 1849 (hersteld in 1951).
Vraag
Verbind de volgende heiligen met de plaats waar ze in de Sint-Lambertuskerk te vinden zijn:
| 1 H. Cecilia | a schilderij |
| 2 H. Franciscus | b preekstoel |
| 3 H. Barbara | c glasraam |
| 4 H. Augustinus | d beeldhouwwerk |
Bronnen
Jos GEERTS, Bijdrage tot de Geschiedenis van Beerse. Onze Historische Gebouwen. Beerse, z.d., p. 3-32.
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, deel 16n 1, Kanton Turnhout, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen, 1997, p. 27-30.