Februari, de kortste maand

Tijdens onze schooltijd hebben we geleerd dat onze kalender dateert uit de tijd van de Romeinen. Voor die tijd telde de kalender 355 dagen en om de twee jaar werd een dertiende maand toegevoegd om zo toch aan 365 dagen te komen. Julius Caesar maakte er een jaar van 365 dagen van, met om de vier jaar een schrikkeljaar met één dag extra. Men bepaalde dat de maanden om de beurt 30 en 31 dagen zouden hebben, maar dan zou men telkens uitkomen op 366 dagen. Voor de Romeinen was februari de laatste maand van het jaar en die moest het stellen met 29 dagen. Onze huidige kalender dateert echter uit 1582 en werd door een paus ingevoerd.

Bij de Romeinen was 1 maart (Martius) het begin van een nieuw jaar. Daarna volgden Aprilis, Maius en Junius (allemaal genoemd naar goden van vroeger, respectievelijk Mars, Aphrodite, Maia en Juno). En dan kwamen Quintilis (5de), Sextilis (6de), Septembris (7de), Octobris (8ste), Novembris (9de), Decembris (10de), Januarius (naar de god Janus) en Februarius (naar de god Februus, de reinigingsmaand). De oneven maanden maart, mei, juli, september, november en januari telden 31 dagen; de even maanden bestonden elk uit 30 dagen, behalve de laatste maand, februari, die 29 dagen telde.

Julius en Augustus

Na de dood van Julius Caesar werd te zijner nagedachtenis de vijfde maand hernoemd in Julius (juli). Deze telling bleef behouden totdat keizer Augustus aan de macht kwam. Om hem de nodige eer te bewijzen, besloot men ook een maand toe te wijzen aan deze keizer, namelijk de zesde maand en dat werd Augustus. Deze maand telde echter maar 30 dagen en zou dus korter zijn dan de maand van Julius Caesar. Daarom besloten de Romeinen om ook de maand augustus 31 dagen toe te kennen en die extra dag weg te nemen bij de laatste maand van het jaar, februari, die voortaan nog maar 28 dagen zou tellen. Sindsdien heeft februari nog steeds 28 dagen, behalve tijdens een schrikkeljaar (29 dagen).

Gregoriaanse kalender

Deze Juliaanse kalender heeft gediend tot het jaar 1582. Paus Gregorius XIII (1502-1585) besloot toen om 10 dagen weg te laten en te starten met zijn Gregoriaanse kalender. Die werd ingevoerd op donderdag 4 oktober 1582, waardoor de volgende dag vrijdag 15 oktober 1582 werd. Het wegvallen van die tien dagen gebeurde in onze streken op verschillende tijdstippen. Voor de zuidelijke Nederlanden gebeurde dat op 14 december 1582, waarbij de nieuwe kalender startte op 25 december 1582.

Paus Gregorius voerde nog een belangrijker wijziging door. Hij besliste dat op zijn kalender ieder nieuw jaar moest beginnen op 1 januari, omdat die datum dichter aanleunde bij de kerkelijke heiligenkalender, waarbij de eerste zondag van de Advent ten vroegste op 28 november kon vallen, vier weken voor Kerstmis. Op die manier werd februari de tweede maand van het jaar,maar het ligt dus aan de Romeinen dat ze nog altijd de kortste maand van het jaar is. En dat zal ze wellicht voor altijd blijven.